Trong thế giới lập trình, có rất nhiều framework phát triển web dành cho các developers và trong số đó có Django và Ruby on Rails là những framework nổi bật nhất. Chúng đang nổi lên vì là những frameworks web phổ biến. Từ đó, rất khó và tốn thời gian trong quá trình lựa chọn thèn nào sẽ phù hợp nhất với project của bạn. Bài này sẽ giúp bạn điều đó một cách nhanh chóng và chính xác nhất.
Tuy nhiên, đã có một cuộc tranh luận về vấn đề này:
Có người nói rằng: “Django chính là framework phát triển web tốt nhất bởi vì code của nó rất dễ hiểu và dễ sử dụng”
Người khác lại nói: “Ruby on Rails cung cấp một quy trình phát triển nhanh chóng, đây chính yếu tố mang lại lợi thế lợi thế và sự thuận lợi khi sử dụng nó”
Những cuộc thảo luận liên quan đến Django và Ruby on Rails, từ đó đang trở nên phổ biến rộng rãi và dường như không có hồi kết. Trong bối cảnh như vậy, cafedev đã thực hiện một nghiên cứu về 2 framework này và chia sẽ tới các bạn trong bài viết này để cùng nhau nắm rõ hơn về chúng trước khi chọn.
Nội dung chính
1. Django là gì?
Được phát hành trở lại vào năm 2005, Django là một web framework dựa trên Python và cũng là lựa chọn hàng đầu để phát triển ứng dụng Python. Điều làm cho nó trở nên phổ biến là Django là một framework miễn phí, mã nguồn mở, và đa chức năng, những yếu tố trên đã làm cho nó trở nên dễ dàng tiếp nhận với cộng đồng. Các tính năng của Django được các developers đánh giá cao. Nó được thiết kế với mục đích đơn giản hóa quá trình tạo các websites dựa trên cơ sở dữ liệu phức tạp. Framework này giúp đẩy nhanh quá trình phát triển phần mềm nhờ thiết kế chặt chẽ và thực dụng.
Những ưu điểm của Framework Django
- Có khả năng mở rộng cao
- Phần mềm hoàn thiện với nhiều Plugins
- Tính tùy biến cao
- Trang quản trị (Admin Panel) hiệu quả
- Django có REST framework
- Áp dụng phương pháp tiếp cận Battery-included
- Hỗ trợ lập trình MVC
- Có khả năng tương thích cao với các cơ sở dữ liệu và hệ điều hành.
Những nhược điểm của Framework Django
- Thiếu khả năng xử lý đồng thời nhiều requests
- Dựa trên Django ORM
- Làm cho các thành phần của ứng dụng web gắn kết chặt chẽ với nhau
- Quá nguyên khối (Monolithic)
2. Ruby on Rails là gì?
Được viết theo MIT License, Ruby on Rails, viết tắt là RoR là một framework ứng dụng web ở phía server-side, mã nguồn mở. Với bản chất Model – View – Controller, Rails cung cấp các cấu trúc mặc định bao gồm một cơ sở dữ liệu, các web services và các pages. Nó được các lập trình viên coi là một phương pháp tiết kiệm thời gian để viết code.
Framework này hoạt động chủ yếu dựa trên hai nguyên tắc Don’t Repeat Yourself (DRY) – Đừng lặp lại những gì giống nhau và Convention Over Configuration – Quy ước dựa trên cấu hình. Nguyên tắc đầu tiên Don’t Repeat Yourself có nghĩa là, RoR giúp các developers loại bỏ việc lặp đi lặp lại những công việc coding giống nhau. Nguyên tắc thứ hai Convention Over Configuration có nghĩa là môi trường mà developer đang làm việc, chẳng hạn như các hệ thống, các thư viện, các ngôn ngữ, v.v… cho phép sử dụng nhiều tình huống hoặc xử lý logic theo mặc định. Điều đó có nghĩa là developer có thể thích nghi với chúng, thay vì tạo ra những quy tắc hay custom của riêng mình cho mỗi lần dùng, giúp cho toàn bộ quá trình lập trình trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Những ưu điểm của Ruby on Rails
- Dễ dàng sửa đổi và chuyển đổi
- Tăng tốc quá trình phát triển phần mềm
- Đa dạng về công cụ và các presets
- Môi trường kiểm thử vượt trội
- Sở hữu cộng đồng RoR đông đảo và tích cực
- Cấu trúc thành phần dựa trên các Plugins và Gems
- Cung cấp các tính năng đa dạng mà không yêu cầu phải coding nhiều
Những nhược điểm của Ruby on Rails
- Khá phức tạp trong việc tạo các APIs
- Tốc độ tại runtime là thấp
- Thiếu linh hoạt
3. Những điểm khác biệt giữa hai framework Django và Rails
Về ngôn ngữ
Trong khi Django sử dụng Python và được phát hành trở lại vào năm 2005, thì Rails được phát triển bằng Ruby và được giới thiệu lại vào năm 1995. Python là một trong những ngôn ngữ lập trình hàng đầu và được biết đến rộng rãi nhờ sự rõ ràng và dễ đọc của code, trong khi đó, Ruby nổi tiếng với các đặc điểm như tính linh hoạt và tự do, đồng thời cú pháp của nó cũng dễ hiểu.
Hơn nữa, Python chính là ngôn ngữ lập trình dễ nhất để học. Có nhiều loại ứng dụng có thể được phát triển bằng Python.
Mặt khác, Ruby được thiết kế với trọng tâm là “tận hưởng” việc viết ngôn ngữ này, vì vậy các developers “có thể” cảm thấy vui khi sử dụng Ruby để làm việc.
Mặc dù các ứng dụng được xây dựng bằng một trong hai ngôn ngữ trên đều sẽ trông và hoạt động gần như giống hệt nhau, nhưng thật ra vẫn có những sự khác biệt chính chỉ có thể được nhận ra khi làm việc và tiếp cận với mã nguồn.
Về kiến trúc
Một điểm chung mà cả hai frameworks phát triển web đều có đó là cả hai đều áp dụng MVC (Model – View – Controller). Tuy nhiên, đối với Django, nó được gọi là MVT (Model – View – Template). Cả MVC và MVT đều giống nhau đối với hầu hết cả phần và khác nhau rất ít.
Trong Django, Model đại diện cho cơ sở dữ liệu – mô tả cấu trúc dữ liệu, View là URL Dispatcher (Bộ điều phối URL) dựa trên Biểu thức chính quy (Regular Expression) – kiểm soát những gì người dùng nhìn thấy được. Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng là Template, biểu thị một hệ thống tạo khuôn mẫu web hợp nhất với Django Template Languate (DLT). Phần Controller tại đây được xử lý bởi chính Django.
Đối với RoR, Modle biểu thị dữ liệu của cơ sở dữ liệu như các comments, hình ảnh, bài đăng, v.v… Tất cả những thứ này đều được ActiveRecord đảm nhận. Tại đây, View sẽ chịu trách nhiệm đối với dữ liệu trong HTML template và sau đó gửi nó tới Controller, sau đó được xử lý bởi ActiveView. Lúc này, ActionController sẽ là thành phần kết nối Model và View. và xử lý các requests, đồng thời đảm nhiệm việc gửi các responses tới trình duyệt web.
Về User Interface – UI
Khi thực hiện so sánh Django và Rails trên cơ sở giao diện người dùng, cả hai đều hoàn toàn là người chiến thắng. Đó là bởi vì cả hai đều được tạo ra để cung cấp những trải nghiệm cao cấp. Hai framework tập trung vào web này cho phép mọi đơn vị phát triển ứng dụng có thể phát triển các websites có tính năng cao cấp, được tích hợp với các tiện ích bổ trợ và plugin hoàn hảo.
Về Tốc độ và Hiệu suất
Trong trận chiến giữa RoR và Django, người ta quan sát thấy Rails nhanh hơn 0,7%. Đó là bởi Rails có lợi thế về các repositories phong phú với những thư viện và plugin tuyệt vời để nâng cao tốc độ và cuối cùng là hiệu suất của framework này. Tuy nhiên, Django cũng được đánh giá cao về khả năng đẩy nhanh tốc độ của quá trình phát triển, và vẫn được coi là một web framework tuyệt vời.
REST framework của Django mang lại sự tiện lợi nhờ các mô-đun xác thực, JSON serializers/deserializers, v.v… Khi so sánh Django với RoR, chúng ta có thể nói rằng Django có thể có lợi thế vì REST là một trong những ưu điểm nổi bật của Django.
Tuy nhiên, cả Django và Rails đều được đánh giá là có hiệu suất sao, vì chúng đều tận dụng được các ngôn ngữ lập trình hiện đại trong khi vẫn cung cấp các công cụ để tối ưu hóa code.
Về tính ổn định
Sáng tạo và ổn định là hai yếu tố song song cần thiết cho sự phát triển. Framework chiến thắng trong hạng mục này phải xử lý hiệu quả hai tính chất trên. Ruby on Rails đã đáp ứng được yêu cầu này, bởi vì nó cho phép người dùng tái sử dụng code để giảm thiểu các dependencies. Nó cũng sử dụng triết lý Convention over Configuration giúp các lập trình viên loại bỏ được các công việc thừa thãi.
Mặt khác, Python thực hiện một cách tiếp cận thông thường hơn bằng cách tuân thủ mọi phương thức đã được chứng minh để giải quyết các vấn đề trong tay, mang lại sự ổn định.
Về bảo mật
Khi so sánh Django và Rail, chúng ta cũng phải đưa vào yếu tố bảo mật vì đây là phần không thể thiếu của bất kỳ trang web hoặc ứng dụng nào.
Django chắc chắn có được tính năng bảo mật từ Python. Trên thực tế, NASA cũng sử dụng các framework Django, điều này đã cho thấy được khả năng bảo mật đáng tin cậy của nó. Django được hỗ trợ với các middlewares – phần mềm trung gia, trong khi Rails được hỗ trợ với các active records – bản ghi hoạt động. Django có các công cụ bảo vệ ứng dụng khỏi SQL injection, cross-site scripting (XSS), v.v… và Rails cũng vậy.
Nói chung, cả hai framework phát triển web này đều là lựa chọn đáng tin cậy khi xét về khía cạnh bảo mật.
Về khả năng mở rộng
Mặc dù web framework Django được thừa hưởng khả năng mở rộng từ Python, nó vẫn bị tụt lại phía sau một chút so với Rails. Khả năng mở rộng tốt hơn của Ruby on Rails là kết quả của các đặc tính của nó như tính tự do và tính linh hoạt của code. Cả hai đều là các framework phát triển web hạng nặng, vì vậy cả hai đều được thiết kế với khả năng mở rộng được. Lưu ý, nhưng Ruby on Rail là framework chiến thắng trong hạng mục này.
Về cú pháp
Cú pháp của Ruby rất linh hoạt, tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng có thể được gắn với các lợi thế của Ruby on Rails. Nó có thể gây ra các vấn đề và khiến việc chuyển dự án cho các thành viên khác trong nhóm trở nên khó khăn hơn vì một tính năng có thể đạt được theo nhiều cách khác nhau, dễ tạo ra sự nhầm lẫn.
Trong khi đó, Python chủ trương rằng chỉ nên có một cách rõ ràng để làm một cái gì đó, điều này giúp code dễ đọc và dễ debug hơn.
Về nguyên tắc phát triển
Nguyên tắc giống như chất keo để giữ toàn bộ quá trình phát triển với nhau. Django có hai nguyên tắc nổi bật đáng chú ý là DRY – Don’t Repeat Yourself (đã được đề cập trước đó) và “Explicit is better than implicit – Tường minh là tốt hơn so với ngầm định”. Nguyên tắc này cho phép các developers tạo ra những ứng dụng dễ hiểu và có khả năng bảo trì bởi nhiều người.
Ruby on Rails cũng không thiếu các nguyên tắc phát triển. Nó cũng sử dụng DRY và Convention over Configuration, chủ trương rằng để có hiệu quả, bạn phải tuân theo các quy ước thay vì tạo ra các cấu hình của riêng bạn. Thực hiện điều này giúp tăng tốc độ và hiệu quả.
Về tài liệu
Có thể nói rằng, Django và Rails đều đáp ứng tốt khía cạnh này. Cả hai framework này đều được làm tài liệu tốt, giúp developers dễ dàng tìm thấy các câu hỏi thường gặp và câu trả lời phổ biến nhất cho các truy vấn. Phần ngôn ngữ của tài liệu của cả hai framework đều dễ đọc, dễ hiểu và đơn giản, mà không đưa người đọc vào tình trạng hỗn độn.
Về độ hoàn thiện của nền tảng
Django được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2005 và từ đó đã đi lên trong danh sách các framework phát triển web tốt nhất. Phiên bản gần đây của nó được phát hành vào tháng 4 năm 2019 với nhiều tính năng mới và chức năng tốt hơn.
Ruby on Rails được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2003 nhưng được công bố chính thức là một framework mã nguồn mở vào năm 2004. Nó cũng được cập nhật thường xuyên, vì phiên bản mới nhất của nó đã được ra mắt vào tháng 8 năm 2018.
Về việc tạo khuôn mẫu HTML
Mặc dù cả hai framework Django và Ruby on Rails đều có tạo khuôn mẫu là một tính năng cốt lõi, Django sử dụng một ngôn ngữ tạo khuôn mẫu đơn giản để cho phép các developers xây dựng các khuôn mẫu với các kỹ năng lập trình và kỹ năng HTML tối thiểu. Ngược lại, các views (là các khuôn mẫu trang riêng biệt) của Rails có vẻ phức tạp hơn.
Về khía cạnh sử dụng
Nếu bạn đang tìm kiếm một framework giúp phát triển các websites dựa trên cơ sở dữ liệu, phức tạp và các ứng dụng web trong thời gian ngắn, với hiệu quả trong quản trị hệ thống, lập trình khoa học, phân tích và xử lý dữ liệu, thì Django là lựa chọn tốt nhất.
Mặt khác, Rails cũng hỗ trợ phát triển các ứng dụng web với cơ sở dữ liệu ở phía backend bằng cách cung cấp tính khả dụng và tính tự do tốt hơn cho các lập trình viên. Bởi vì Ruby có bản chất linh hoạt, nó là một lựa chọn lý tưởng dành cho metaprogramming và giúp tạo ra các các đoạn codes dễ chịu.
Về Web Servers
Đối với Django, các web servers chính là NGINX sử dụng WSGI, Apache, Gunicorn, và Cherokee. Các database servers dành cho Django là SQLite, PostgreSQL, MySQL và Oracle.
Trong khi đó, web framework Ruby on Rails sử dụng NGINX, Apache (chạy Phusion Passenger Module), và WEBrick làm các web servers chính. Các Database servers dành cho Rails bao gồm PostgreSQL và MySQL.
Về cộng đồng hỗ trợ và hệ sinh thái
Là một framework mã nguồn mở, Django cũng có một hệ sinh thái mã nguồn mở, nghĩa là có một biển các thư viện và công cụ, cả trả phí và miễn phí, có sẵn cho các developers. Hơn nữa, tài liệu chính thức dành cho Django là quá đủ để tham khảo trong trường hợp bạn câu trả lời cho bất kỳ vấn đề nào.
Cộng đồng Django có hơn 11.000 người với hơn 4000 packages đã sẵn sàng để các developers sử dụng. Ngược lại, Ruby on Rails cũng có một cộng đồng rất tích cực gồm 5000 người cống hiến cho nó, họ đã đóng góp rất nhiều Gems với code có thể tái sử dụng.
Vể learning curve
Giữa hàng loạt các đối thủ cạnh tranh, Python vẫn được biết đến rộng rãi là một ngôn ngữ lập trình rất dễ học, điều này làm cho learning curve của Django trở nên khá nhỏ bé. Có nhiều tài nguyên đa dạng sẵn có, cả ngoại tuyến cũng như trực tuyến, giúp giải quyết các truy vấn dễ dàng hơn.
Ngược lại, Rails có một learning curve rất dốc do các khái niệm độc lập mà một developer cần phải trau dồi để có thể thành thạo Rails. Vì vậy, nó chỉ được khuyến nghị dành cho các lập trình viên dày dạn kinh nghiệm.
Các trường hợp sử dụng Django
Disqus – Instagram – Spotify – Washingtonpost – YouTube
Các trường hợp sử dụng Ruby on Rails
Basecamp – Airbnb – Hulu – SlideShare – Crunchbase
Khi nào thì chọn Django hay Ruby on Rails cho project của bạn?
Nói chung, cả hai web frameworks Django và Ruby on Rails đều một cái chín một cái mười khi so sánh về các khía cạnh của chúng. Điều này đã tạo ra sự cạnh tranh khá mạnh mẽ giữa 2 thèn này. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp mà framework này sẽ thay thế framework kia.
Ví dụ, nếu bạn muốn một ứng dụng có mức độ chi tiết cao, được tích hợp các tính năng vượt trội, thì bạn nên tiếp tục với Django. Tuy nhiên, nếu bạn đang nghĩ đến việc khởi chạy nhanh và sau đó làm việc với các chi tiết của website hoặc ứng dụng web thì Ruby on Rails sẽ là lựa chọn lý tượng. Đó là bởi vì nó sở hữu các phím tắt và các chức năng tự động hóa giúp dễ dàng thêm các tính năng phức tạp vào trong các ứng dụng web.
Django – Ưu và nhược điểm
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Có khả năng mở rộng cao – Phần mềm hoàn thiện với nhiều Plugins – Tính tùy biến cao – Trang quản trị (Admin Panel) hiệu quả- Django có REST framework – Áp dụng Battery – Included approach – Hỗ trợ lập trình MVC – Có khả năng tương thích cao với các cơ sở dữ liệu và hệ điều hành. | – Thiếu khả năng xử lý đồng thời nhiều requests – Dựa trên Django ORM – Làm cho các thành phần của ứng dụng web gắn kết chặt chẽ với nhau – Quá nguyên khối (Monolithic) |
Ruby on Rails – Ưu và nhược điểm
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Dễ dàng sửa đổi và chuyển đổi – Tăng tốc quá trình phát triển phần mềm – Đa dạng về công cụ và các presets – Môi trường kiểm thử vượt trội – Sở hữu cộng đồng RoR đông đảo và tích cực – Cấu trúc thành phần dựa trên các Plugins và Gems – Cung cấp các tính năng đa dạng mà không yêu cầu phải coding nhiều | – Khá phức tạp trong việc tạo các APIs – Tốc độ tại runtime là thấp – Thiếu linh hoạt |
Các câu hỏi thường gặp:
Hỏi. Ruby on Rails và Django, cái nào tốt hơn?
Trả lời: Rất khó để trả lời câu hỏi này trong một câu. Có nhiều điểm tương đồng giữa Django và Rails, cùng với những sự khác biệt của chúng. Cả hai đều hiệu quả trong các nhiệm vụ khác nhau. Cả hai đều cạnh tranh mạnh mẽ với nhau về hiệu suất, tốc độ, cộng đồng hỗ trợ, khả năng mở rộng, bảo mật, và nhiều yếu tố khác.
Hỏi. Django có nhanh hơn Rails không?
Trả lời: Có. Nói chính xác thì Ruby on Rails nhanh hơn 0,7% so với Django.
Hỏi. Ruby on Rails có đáng để học trong năm 2019 không?
Trả lời: Chắn chắn rồi. Ruby on Rails là một trong những lựa chọn ưa thích của các developers và programmers để tạo các trang web và ứng dụng web. Trên thực tế, sự phổ biến của RoR, dự kiến sẽ tiếp tục vào năm 2020, vì vậy bạn nên học nó.
Hỏi. Ứng dụng nào vẫn đang sử dụng Ruby on Rails?
Trả lời: Các ứng dụng và website như AirBnB, Hulu, Instagram, Crunchbase, v.v… đều được phát triển bằng Ruby on Rails.
Còn bạn thì sao? Hãy cho chúng tôi biết ý kiến của bạn về 2 framework này?
